Το πορτοκάλι πέφτει μέσα στο νερό και ο φακός απαθανατίζει το «βούλιαγμα» που προκαλεί η πρόσκρουσή του στην επιφάνεια του υγρού και το αέρινο «αποτύπωμα» του χεριού που το κρατούσε, καθώς το νερό δεν έρχεται αμέσως σε επαφή με τα σημεία όπου ακουμπούσαν τα δάχτυλα
Υπάρχει φωτογράφος που δεν «κάνει ό,τι οι άλλοι»; Ναι, είναι ο επιστήμονας-φωτογράφος Ζακ Ονβό (Jacques Honvault) που εξερευνά με τον φακό του τα φυσικά φαινόμενα, σε τέτοιο βαθμό ώστε να δίνει καινούργια στοιχεία στους επιστήμονες της Φυσικής! Οπλα του τα 25 εκατ. pixel, η «Μηχανή του Χρόνου», πολλή φαντασία και άλλη τόση υπομονή...
Το λαστιχένιο μπαλόνι είναι γεμάτο με νερό και κρέμεται από ένα σχοινί. Ξαφνικά πέφτει. Ακριβώς μόλις αγγίζει το δάπεδο το φλας ανάβει, το διάφραγμα μένει ανοιχτό και η στιγμή ''παγώνει''. Δεν θα μπορούσατε ποτέ να δείτε με τα μάτια σας, όσο προσεκτικά και αν παρακολουθούσατε, τι ακριβώς συμβαίνει κατά την πρόσκρουση ενός μπαλονιού στο έδαφος. Μπορείτε όμως να παρατηρήσετε το φαινόμενο σε μια φωτογραφία που πραγματικά δεν μοιάζει με καμία άλλη.
Αυτή είναι η δουλειά του Ζακ Ονβό, ''μηχανικού φωτογράφου'' όπως αυτοαποκαλείται, ο οποίος ''σχεδιάζει'' με τις μηχανικές γνώσεις του φυσικά φαινόμενα και βρίσκει τρόπους να τα απαθανατίσει με τον φακό του. Στόχος, να δείξει τα διάφορα στάδια της εξέλιξής τους και μαζί με αυτά την ομορφιά τους. ''Στην αρχή ξεκίνησα από καθαρή επιστημονική περιέργεια. Όταν βλέπεις κάτι σε μια κατάσταση Α και μερικά δευτερόλεπτα μετά το βλέπεις σε μια κατάσταση Δ που δεν μοιάζει καθόλου με την αρχική, έχεις την εντύπωση ότι υπάρχει μια διακοπή. Με την επιστήμη όμως ξέρεις ότι τα φαινόμενα συνδέονται. Θέλησα να δείξω αυτή τη συνέχεια απομονώνοντας τη στιγμή''.
''Εφηβεία''
Δώδεκα διαφορετικές φωτογραφίες απεικονίζουν τα κύματα της πρόσκρουσης που διατρέχουν ένα μπαλόνι γεμισμένο με νερό όταν πέφτει από ύψος 30 εκατοστών. Οι εικόνες αυτές δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι και είναι αδύνατον να ''συλληφθούν'' με motor drive. Το πείραμα επαναλήφθηκε 12 φορές με τις ίδιες συνθήκες και η στιγμή της κάθε φωτογράφισης απέχει από την επόμενη 5 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα, ένας αισθητήρας κρούσης συνδεδεμένος με ένα χρονόμετρο και το φλας είχε τοποθετηθεί κάτω από ένα τραπέζι από πλεξιγκλάς στην επιφάνεια του οποίου έπεφτε το μπαλόνι.
Μία μόνο εικόνα
Όπως όταν ένα μπαλόνι σκάζει, ένα μπουκάλι γίνεται χίλια κομμάτια στο πάτωμα, ένα υγρό χύνεται από ένα ποτήρι, ένα πορτοκάλι πέφτει στο νερό. Βλέποντας τις ''κατασκευασμένες'' φωτογραφίες των διαφημίσεων θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι κάτι τέτοιο δεν είναι και τόσο δύσκολο αν έχεις μια καλή φωτογραφική μηχανή και ένα γρήγορο motor drive.
Ο Ζακ Ονβό δεν λειτουργεί όμως έτσι. Οχι μόνο επειδή ακόμη και οι πιο εξελιγμένες εκδοχές του motor drive δεν έχουν τις κατάλληλες επιδόσεις για τέτοιου είδους φωτογραφίες, αλλά και για λόγους ''επιστημονικής'' αρχής. ''Εγώ είμαι μηχανικός'', εξηγεί ''και χρησιμοποιώ τις γνώσεις και τα μέσα του μηχανικού για να μπορέσω να πάρω τη φωτογραφία με τη μία''.
Για να επιτύχει αυτή τη μία και μοναδική φωτογραφία επιστρατεύει βιομηχανικές ράγες, ξύλινες κατασκευές, μικρόφωνα, ακτίνες λέιζερ, ηλεκτρικές επαφές και ό,τι άλλο μπορεί να σκαρφιστεί ανάλογα με τις ανάγκες που παρουσιάζονται κάθε φορά. ''Χρησιμοποιώ ό,τι χρειάζεται ώστε να πάρω τη φωτογραφία ακριβώς τη στιγμή που πρέπει. Για παράδειγμα, έχω φωτογραφίσει ένα μπουκάλι μπίρας που πέφτει στο πάτωμα. Εκεί έβαλα ακριβώς δίπλα ένα μικρόφωνο, το οποίο τη στιγμή της “έκρηξης” του μπουκαλιού ενεργοποίησε το φλας μου. Έτσι φώτισα το μπουκάλι ακριβώς τη στιγμή που έγινε ο θόρυβος''.
Εργοστασιακές τεχνικές
Ο φωτογράφος χρησιμοποιεί κυρίως την τεχνική του open flash. Στον σκοτεινό χώρο ο φακός μένει ανοιχτός για αρκετά δευτερόλεπτα, όμως το φλας ''ανάβει'' και φωτίζει το αντικείμενο μόλις για κλάσματα του δευτερολέπτου.
Ο συμβατικός φωτογραφικός εξοπλισμός δεν αρκεί για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των φωτογραφιών του. Συχνά έχει έλθει σε επαφή με κατασκευαστές όπως η Lumix ή η Flash Systeme για να τους ''παραγγείλει'' ή να σχεδιάσουν μαζί εξοπλισμό προσαρμοσμένο στις ανάγκες του.
''Τα γρήγορα φλας, αυτά που χρησιμοποιούνται στο στούντιο για φωτογραφίσεις μόδας ή διαφήμισης, δεν έχουν αρκετή ισχύ. Εδώ χρειάζεται έντονη λάμψη που να είναι ταυτοχρόνως γρήγορη αλλά και κατευθυνόμενη, με ένα ιδιαίτερο φως. Σε αυτόν τον τομέα βρισκόμαστε σε πραγματική συνεργασία με τους κατασκευαστές. Δεν υπάρχει στο εμπόριο φλας που να επιτρέπει αυτή την ποιότητα στις φωτογραφίες''. Η φωτογραφική μηχανή του έχει ανάλυση 25 εκατομμυρίων pixel και το φλας του, σχεδιασμένο ειδικά γι΄ αυτόν από τη Lumix, λάμψη που διαρκεί 3 μικροδευτερόλεπτα, δηλαδή τρία χιλιοστά του δευτερολέπτου.
Αν η φωτογραφία δεν πετύχει με την πρώτη, επαναλαμβάνει το πείραμα ξανά και ξανά όσες φορές χρειαστεί. ''Δανείζομαι πολλές από τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται στα εργοστάσια. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώ ράγες ώστε το αντικείμενο να έρθει εκεί ακριβώς που το θέλω. Επιλέγω τα αντικείμενα ζυγίζοντάς τα ώστε να έχω ακριβώς το ίδιο αντικείμενο κάθε φορά που αρχίζω από την αρχή το πείραμά μου, να έχω δηλαδή ακριβώς τις ίδιες συνθήκες από την επιστημονική άποψη''.
Οργανο εξερεύνησης
Του αρέσει να λέει ότι η μηχανή του δεν είναι ''ένα κουτί που φτιάχνει αναμνήσεις'' αλλά ένα όργανο εξερεύνησης. Αυτό που θέλει να εξερευνήσει είναι το αόρατο, κυρίως αυτό που κρύβεται πίσω από τα πολύ γρήγορα φαινόμενα. Τον ενδιαφέρουν όμως και οι πολύ αργές διαδικασίες.
Σε ένα πείραμά του έχει προσπαθήσει να απαθανατίσει αυτό που συμβαίνει όταν η ζάχαρη, το νερό και το λεμόνι μετατρέπονται σε καραμέλα. ''Προσπάθησα να εξηγήσω τι γίνεται μέσα σε 16 λεπτά. Μία μόνο εικόνα για 16 ολόκληρα λεπτά. Βρήκα διάφορες φωτογραφικές λύσεις για να το δείξω''. Ως τώρα δεν κυνηγούσε το άγνωστο, αλλά απλώς το κρυμμένο, θέλοντας να δώσει εικόνα σε αυτά που ένας επιστήμονας ξέρει θεωρητικά ότι γίνονται αλλά οι περισσότεροι δεν έχουμε δει ποτέ.
Προσφάτως όμως ο φακός του έφερε στο φως ένα φαινόμενο πρωτοφανές για την επιστήμη. ''Είναι η φωτογραφία ενός φελλού σαμπάνιας που βγαίνει από το μπουκάλι και ακριβώς από κάτω του φαίνεται ένα γαλάζιο σύννεφο.Είναι μάλλον η πρώτη φορά που αυτός ο γαλάζιος αχνός έχει φωτογραφηθεί'', αναφέρει.
Θεωρώντας το αξιοπερίεργο, ήρθε σε επαφή με τον κορυφαίο ειδικό των φυσαλίδων της σαμπάνιας, τον Ζεράρ Λιζέ-Μπελέρ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Ρεμς (Université de Reims Champagne-Ardenne) στη Γαλλία. Ο φυσικός δεν είχε παρατηρήσει ποτέ αυτό το φαινόμενο. ''Προβληματιστήκαμε πολύ και οι δύο, το συζητήσαμε, αλλά ως τώρα δεν έχουμε καταλήξει κάπου με βεβαιότητα. Έχουμε προγραμματίσει να τραβήξουμε μαζί και άλλες φωτογραφίες για να βρούμε την επιστημονική εξήγηση. Ίσως πρόκειται για δευτερεύοντα μόρια του αέρα ή για σταγονίδια τόσο μικρά ώστε να ανακλούν μόνο το μήκος κύματος του γαλάζιου από το φάσμα του λευκού φωτός. Θα προσπαθήσουμε να το διερευνήσουμε''.
Η Μηχανή του Χρόνου
Προσφάτως το Ρalais de la Decouverte του Παρισιού αφιέρωσε στον φωτογράφο μια μεγάλη έκθεση με τίτλο ''Μagnifi΄Science''.
''Σε αυτή την έκθεση'', εξηγεί ''είχαμε ένα μεγάλο πρόβλημα. Ορισμένες εικόνες είναι τόσο εξωπραγματικές, φαίνονται απίστευτες''. Με τις δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα προγράμματα επεξεργασίας όπως το Ρhotoshop οι διοργανωτές αλλά και ο ίδιος θεώρησαν ότι ίσως κάποιοι που θα τις έβλεπαν δεν θα πίστευαν ότι είναι αληθινές.
''Θελήσαμε να έχουμε μια επιστημονική απόδειξη της αυθεντικότητας των εικόνων'', τονίζει. Έτσι σχεδίασε και κατασκεύασε την Τime Μachine, τη Μηχανή του Χρόνου, η οποία έδινε σε όσους επισκέπτες το επιθυμούσαν την ευκαιρία να διεξαγάγουν ένα πείραμα και να το φωτογραφίσουν έτσι ώστε να κατανοήσουν όχι μόνο τον τρόπο δουλειάς του κ.Ονβό αλλά και την επιστήμη που κρύβεται πίσω του.
Το πείραμα ήταν αυτό του μπαλονιού με το νερό και μπορούσε κανείς να τραβήξει με την Τime Μachine διαφορετικές φωτογραφίες, όπως αυτές του φωτογράφου, πατώντας ένα κουμπί για να επιλέξει τη χρονική στιγμή τους. ''Όταν, για παράδειγμα, το μπαλόνι έχει μισοσυνθλιβεί, αν πατήσει κανείς το “+” θα δει στην επόμενη εικόνα τι θα γίνει μετά, αν πατήσει το “-” η φωτογραφία θα βγει μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου νωρίτερα και θα έχει κανείς την εντύπωση ότι γυρίζει πίσω στον χρόνο, στον χρόνο του φαινομένου''.
Ακούγεται απλό, για να επιτευχθεί όμως η κατασκευή έπρεπε να είναι μελετημένη ως την παραμικρή της λεπτομέρεια. ''Για να βγάλει κανείς μια φωτογραφία με τον τρόπο που το κάνω εγώ πρέπει να ελέγχει πλήρως τις παραμέτρους'', τονίζει ο κ. Ονβό. ''Χρησιμοποίησα ένα ηλεκτρικό μοτέρ που ανέβαζε έναν μοχλό κάθε φορά στο ίδιο ακριβώς σημείο ώστε τα μπαλόνια, πέφτοντας από το ίδιο ύψος, να προσκρούουν ακριβώς με τον ίδιο τρόπο''. Πατώντας τον διακόπτη ο επισκέπτης ενεργοποιούσε το μοτέρ, το οποίο θέτοντας σε κίνηση έναν τροχό έστελνε τον μοχλό στο κατάλληλο ύψος. Μια ακτίνα λέιζερ έκοβε το νήμα που συγκρατούσε το μπαλόνι. Ο μοχλός έπεφτε και, ''ανοίγοντας'' μια ηλεκτρική επαφή, έθετε σε λειτουρ γία το χρονόμετρο, το οποίο ενεργοποιούσε το φλας στη χρονική στιγμή που είχε επιλεγεί.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στη διεύθυνση:
www.jacqueshonvault.com
Πηγή: Το Βήμα
Αναρτήσεις
εντυπωσιακό!
ΑπάντησηΔιαγραφή