Photo of the Day - Δωδεκάνησα, Πάτμος - Χώρα, Ιερά Βασιλική Σταυροπηγιακή & Πατριαρχική Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

© 2010 epirotica

Δωδεκάνησα, Πάτμος - Χώρα, Ιερά Βασιλική Σταυροπηγιακή & Πατριαρχική Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

Ο Όσιος Χριστόδουλος, Ηγούμενος της μεγάλης Μοναστικής Κοινότητας του όρους Λάτρους της Βιθυνίας, αναγκασμένος να εγκαταλείψει το όρος Λάτρος, ζητά από τον  Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό το νησί της Πάτμου "ίνα φροντιστήριον ψυχών αυτήν καταστήση", εγκαθιδρύοντας μοναστική πολιτεία.

Τον Απρίλιο του έτους 1088 μ.Χ. ο αυτοκράτορας δωρίζει με Χρυσόβουλο στον Όσιο Χριστόδουλο την Πάτμο και τα γύρω νησίδια (Λειψούς, Φούρνους, Αρκιούς, Αγαθονήσι και Λέβιθα) παραχωρώντας απόλυτη κυριαρχία και ειδικά προνόμια. Τότε αρχίζει η οικοδομή του καστρομονάστηρου, αφιερωμένου στον ΄Αγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, επισφραγίζοντας την τοπική παράδοση της λατρείας του και εγκαθίσταται η πρώτη αδελφότητα μοναχών, μαζί με τους εργάτες για την ανέγερση της Μονής.

Το 1132 μ.Χ. ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Β΄ Κομνηνός παραχώρησε στο μοναστήρι της Πάτμου πλήρη αυτονομία, και το κατέστησε υπόλογο μόνο στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού ήταν η αύξηση και η ισχυροποίηση των προνομίων της Μονής. 

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη Μονή κατά την περίοδο αυτή δεν προήλθε από τους Άραβες ή από τους Τούρκους αλλά από τους Χριστιανούς. Από το 1095 έως το 1291 επτά Σταυροφορίες ξεκίνησαν με "ιερή" αποστολή για τους Αγίους Τόπους, με δεδομένη την τάση να θεωρούν οτιδήποτε στο διάβα τους ως δικό τους.

Λόγω των συνεχών οχλήσεων από τους Σταυροφόρους, που στο μεταξύ (1204) κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη, οι μοναχοί της Πάτμου αναγκάστηκαν να ζητήσουν τη συνδρομή του Πάπα για την προστασία της Μονής, ο οποίος εκδίδει το 1207 Παπική Βούλα, με αφορισμούς προς τους επιτιθέμενους στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη.

Τον Αύγουστο του 1454 ο Μωάμεθ ο Πορθητής εκδίδει φιρμάνι ευεργετικής φορολογίας της Μονής, επανεπικυρώνοντας τα περισσότερα από τα αυτοκρατορικά προνόμια.  Έως σήμερα φυλάσσεται στο Σκευοφυλάκιο της Μονής περίτεχνο καντήλι δώρο προς τη Μονή του Θεολόγου, ως επισφράγισμα  συμφωνίας με την Αδελφότητα της Μονής.  Ο 15ος αιώνας τελειώνει με τη νίκη των Ιπποτών της Ρόδου κατά των Τούρκων το 1480 στη Ρόδο, οι οποίοι και θέτουν υπό τη προστασία τους την Πάτμο.

Το Μοναστήρι και ο οικισμός της Χώρας ανακηρύχθηκαν το 1999 ως Τόπος Παγκόσμιας Κληρονομιάς της U.N.E.S.C.O.