Με καθυστέρηση ενός αιώνα αποδίδονται οι πρέπουσες τιμές στους σκύλους, αλλά και στα άλογα πόνι, που σήκωσαν όλο το βάρος της επικής κατάκτησης του Νότιου Πόλου το 1911-12. Τα ονόματά τους αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθούν ως τοπωνύμια στη αεροναυτική χαρτογράφηση της Ανταρκτικής, δίπλα σε εκείνα των εξερευνητών και των επιστημόνων που πρωταγωνίστησαν στις αποστολές.
Στις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 20ού αιώνα ο ανταγωνισμός ανάμεσα στον Νορβηγό Ρόαλντ Αμούντσεν (Roald Engelbregt Gravning Amundsen) και στον Βρετανό Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ (Robert Falcon Scott) ήταν σφοδρός για το ποιος θα πατούσε πρώτος το πόδι του στον Νότιο Πόλο- πολλοί τον παρομοιάζουν με τον ανταγωνισμό για την κατάκτηση του Διαστήματος στη δεκαετία του '60. Τελικά η ομάδα του Αμούντσεν έφθασε πρώτη στις 14 Δεκεμβρίου 1911, πέντε εβδομάδες νωρίτερα από εκείνη του Σκοτ (από την οποία δεν επέζησε κανείς).
Εν όψει των 100 ετών από την κατάκτηση του Νότιου Πόλου, αρχίζει αυτή την εβδομάδα- μαζί με την άνοιξη στο νότιο ημισφαίριο- η ονοματοδοσία στους αεροναυτικούς χάρτες τους οποίους χρησιμοποιούν τα αεροσκάφη που κάνουν τη διαδρομή από τη Νέα Ζηλανδία ως τον Σταθμό Μακ Μέρντο (McMurdo) στην Ανταρκτική. Ένδεκα σημεία θα πάρουν τα ονόματα των ''χάσκι της Γροιλανδίας'' (Greenland dogs), τα οποία έσερναν τα έλκηθρα των Αμούντσεν- όπως Χέλγκε, Μίλιους και Ουρόα- και των πόνι από τη Μαντζουρία και τη Σιβηρία που συνόδευαν τον Σκοτ- όπως Τζίμι Πιγκ, Μπόουνς και Νόμπι.
Ο ''Αεροναυτικός Χάρτης για την Εκατονταετηρίδα των Αμούντσεν-Σκοτ'' (Amundsen-Scott Centennial Aeronautical Chart) αποτελεί την κορύφωση της διετούς προσωπικής εκστρατείας του αμερικανού συνταγματάρχη Ρόναλντ Τζ. Σμιθ (Ronald J. Smith), πρώην διοικητή της ''Επιχείρησης Βαθιά Κατάψυξη'', η οποία παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στις έρευνες στην Ανταρκτική.
Ο 54χρονος Σμιθ, που θεωρούσε απαράδεκτη την έλλειψη δημόσιας αναγνώρισης για το έργο των ζώων αυτών, δεν κατάφερε να περάσει τα ονόματά τους στον γεωγραφικό χάρτη της πιο νότιας ηπείρου της Γης, γι΄ αυτό έβαλε στόχο τον αεροναυτικό χάρτη.
Η Λιν Κοξ (Lynne Cox), αμερικανίδα συγγραφέας που γράφει ένα βιβλίο για τον Αμούντσεν, βοήθησε τον συνταγματάρχη να συλλέξει τα ονόματα των 52 χάσκι που ξεκίνησαν μαζί του στις 19 Οκτωβρίου 1911, να ξεχωρίσει εκείνα που έφθασαν στον Νότιο Πόλο και τα ένδεκα που ολοκλήρωσαν το ταξίδι της επιστροφής στις 25 Ιανουαρίου 1912.
Συνήθης πρακτική των εξερευνητών ήταν να θυσιάζουν μερικά σκυλιά για να δώσουν το κρέας τους στα υπόλοιπα, και ενίοτε να φάνε και οι ίδιοι. Ο Σκοτ βασίστηκε όχι μόνο σε σκύλους αλλά και σε μηχανικά έλκηθρα και πόνι. Τα μηχανικά έλκηθρα ξέμειναν σύντομα, ενώ τα πόνι δεν αποδείχτηκαν αρκετά ικανά για τη σκληρή αποστολή και θυσιάστηκαν καθ΄ οδόν προς τον πόλο.
English version
Late by almost a century, cartographic immortality is being accorded the dogs and ponies who bore much of the burden, and in most cases gave their all, in the 1911-12 race between the Norwegian Roald Amundsen and the Englishman Robert Falcon Scott to be the first to reach the South Pole.
The frozen poles, south and north, were the outer space of that day, a mystery and a challenge, and getting there first had fired up personal and national rivalries not unlike those in the race to the Moon in the 1960s. Amundsen’s team got to the South Pole first, by five weeks. Scott and his men starved and froze to death on their return trek. In death Scott was hailed the hero, long eclipsing Amundsen in romanticized history.
Today’s map of Antarctica is sprinkled with the names of the two of them and other explorers and scientists, affixed to plateaus and valleys, seas and ice shelves. Even their benefactors and other notables, including now obscure European royalty, are acknowledged. But nowhere is there a tip of the hat to the canine and equine contributions, which historians and polar experts agree were, in the case of the dogs at least, indispensable in early Antarctic discovery.
Beginning this week, as aircraft resume supply runs in what passes for springtime after the bitter austral winter, aeronautical maps of the primary route used by all air traffic between New Zealand and McMurdo Station in Antarctica will bear names of 11 of Amundsen’s sledge dogs and Scott’s ponies.
Navigation waypoints on this highway in the sky will honor, among others, Helge, Mylius and Uroa (Greenland dogs of Amundsen’s) and Jimmy Pigg, Bones and Nobby (Scott's Manchurian and Siberian ponies). Several of the animals’ names have been modified to conform to the standard five-letter format for the waypoints, where at intervals of a few hundred miles pilots must report by radio to air traffic controllers their time of arrival, position and weather conditions.
But for Col. Ronald J. Smith, an Air Force navigator and former commander of ''Operation Deep Freeze'', the military arm supporting Antarctic research, the Amundsen-Scott Centennial Aeronautical Chart is the culmination of a two-year personal campaign to make amends for the lack of public recognition of the animals’ role in the race to the pole.
Then Lynne Cox, an American author who is writing a book on Amundsen, helped the colonel compile the names of the 52 dogs that Amundsen started out with on Oct. 19, 1911, identifying the ones that reached the pole and the 11 that survived to the end. While in Norway, Ms. Cox worked with archivists to determine the fate of those that did not and to screen the abbreviated versions of the names to catch any that might be off-color, silly or too similar to other waypoint names on international maps.
Sources: To Vima, The New York Times