Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009

Ο θεός Έρως (και απαγορευμένος) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης



Μια μεγάλη αρχαιολογική έκθεση αφιερωμένη στον Έρωτα και τις διάφορες εκφάνσεις που πήρε κατά την αρχαιότητα - από τις πρώτες αναφορές του στα κείμενα του Ησίοδου έως τους ρωμαϊκούς χρόνους - πρόκειται να παρουσιαστεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Cycladic Art Museum) από τον Δεκέμβριο. Η έκθεση θα περιλαμβάνει περίπου 270 εκθέματα από 45 αρχαιολογικά Μουσεία της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Πόρνες και παιδεραστές. Φαλλοί με φτερά και ραβασάκια χαραγμένα σε πηλό. Κτηνοβασίες και γιατροί που επιχειρούν να λυτρώσουν τους πάσχοντες από πριαπισμό (παρατεταμένη επώδυνη στύση). Δίνουν όλοι τους ραντεβού σε έναν μήνα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε μια τολμηρή και αποκαλυπτική έκθεση που έχει ως θέμα της τον χρυσόφτερο θεό και ακαταμάχητο δαίμονα με τον οποίο ασχολείται η ανθρωπότητα από τη γέννησή της ώς τις μέρες μας: τον έρωτα.



Τα 270 όμως γλυπτά, ανάγλυφα, αγγεία, ειδώλια, λυχνάρια, κοσμήματα- ορισμένα με υπογραφές διάσημων γλυπτών και αγγειογράφων της αρχαιότητας - που προέρχονται από 46 αρχαιολογικά μουσεία της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιταλίας και της Γαλλίας (μεταξύ άλλων και του Λούβρου) θα αποκαλύψουν τις αμέτρητες όψεις του από τον 6ο αι. π.Χ. έως τον 4ο αι. μ.Χ. μέσα από εννέα ενότητες (επιμέλεια: καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης και Γιώργος Τασούλας).
Άτακτος και ανυπάκουος - γι΄ αυτό και η Αφροδίτη απεικονίζεται συχνά να τον χτυπά με το σανδάλι της - ο Έρωτας εμφανίζεται αθώος να θηλάζει. Έτοιμος με τα βέλη του να χτυπήσει θνητούς και θεούς (από τους αγαπημένους στόχους του ο Δίας), παρών στους γάμους στεφανώνει τους νεόνυμφους (κι ας ήταν σπάνιοι οι γάμοι από έρωτα), ικανός να μεταμορφώσει σε μουσικούς και ποιητές τους άμουσους, αθλητής (τελούνταν αγώνες προς τιμήν του), φιλόσοφος, αφού είναι ένας δαίμων ανικανοποίητος που επιδιώκει να αποκτήσει την ομορφιά και να κατακτήσει τη σοφία. Παρών και στους τάφους, καθώς αποτελούσε αλληγορική αναπαράσταση του ύπνου και του θανάτου.

Ακατάλληλη για ανηλίκους όμως είναι μία από τις βασικότερες ιδιότητές του, την οποία θα ανακαλύψουν όσοι φτάσουν έως τον δεύτερο όροφο του μουσείου, που θα μεταμορφωθεί σε δωμάτιο πορνείου. Εκεί η είσοδος θα επιτρέπεται μόνο σε άνω των 16 ετών, καθώς ''ορισμένα από τα εκθέματα ενδέχεται να θεωρηθούν απαγορευμένα'', λένε οι υπεύθυνοι του μουσείου.




Τι μπορεί όμως να σοκάρει; Οι φαλλοί που τοποθετούνταν ακόμη και στις οροφές των σπιτιών για να διώξουν το κακό. Τα ερωτικά συμπλέγματα γυναικών με γάιδαρο (κτηνοβασία). Οι σκηνές παιδεραστίας, θεσμός νομικά επιτρεπτός που αφορούσε νέους από 12 έως 17 ετών και αποσκοπούσε σε προσφορά ενός προτύπου: είχε δηλαδή παιδαγωγικό χαρακτήρα. Και ομοφυλοφιλικές σκηνές που ανθούν στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., αλλά η αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό (πτώση του τυράννου Πεισίστρατου, άνοδος δημοκρατίας) προκαλεί λαϊκή αντίδραση ενάντια στα ήθη της ανώτερης τάξης και εξαφάνιση των σκηνών αυτών ώς το 475 π.Χ.

Η έκθεση ''Έρως: από τη Θεογονία του Ησιόδου στην ύστερη Αρχαιότητα'' θα εγκαινιαστεί στα μέσα Δεκεμβρίου στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και θα διαρκέσει ως τον Απρίλιο.

(Μέγαρο Σταθάτου)
Βασιλίσσης Σοφίας & Ηροδότου 1, Αθήνα



Πηγές: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, Τα Νέα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Subscribe to updates