Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

Ρεμπέτικο, Το κακό βοτάνι / Rébétiko, La Mauvaise Herbe: Ένα κόμικ ελληνικό και ''ανεβαστικό''



Οι ρεμπέτες και το ρεμπέτικο τραγούδι δεν είναι πλέον θέμα ταμπού στην ελληνική κοινωνία. Εν τούτοις, ουδείς Ελληνας κομίστας σκέφτηκε να δημιουργήσει μ' αυτό το πολύχρωμο και δραματικό υλικό χάρτινους ήρωες. Μήπως επειδή ήταν πολύ δικό μας, ήταν την ίδια στιγμή και πολύ ξένο; Ή μήπως ήταν ''απαγορευμένο''; Ποιος ξέρει.

Το θέμα ''ανάστησε'' με άριστο σεναριογραφικό και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ο 41χρονος Γάλλος κομίστας Νταβίντ Προυντόμ (David Prudhomme), δημιουργώντας το ''Ρεμπέτικο'', που φέρει τον εύγλωττο υπότιτλο ''Το κακό βοτάνι'' (πρωτότυπος τίτλος: ''Rébétiko, La Mauvaise Herbe'', Futuropolis).

Το άλμπουμ κυκλοφορεί στα ελληνικά από την ''Ελευθεροτυπία'' και τις εκδόσεις ''Το 9ο κύμα''. Η μετάφραση έγινε από τον Θανάση Πέτρου και η επιμέλεια από τον Άγγελο Μαστοράκη. Η παρουσίασή του θα γίνει μεθαύριο Σάββατο (12.30 το μεσημέρι), στο καφέ του βιβλιοπωλείου ''Ιανός'' (Σταδίου 24, Αθήνα), με ελεύθερη είσοδο. Θα μιλήσουν ο μελετητής του ελληνικού τραγουδιού Παναγιώτης Κουνάδης και ο υπεύθυνος της έκδοσης Άγγελος Μαστοράκης.


Ο Αγάθων Ιακωβίδης θα ερμηνεύσει τα ρεμπέτικα τραγούδια που ακούγονται στο soundtrack του ''Ρεμπέτικου'': ''Από κάτω από τις ντομάτες'' (Γιαννάκης Ιωαννίδης), ''Μπουζούκι, γλέντι του ντουνιά'' (Μάρκος Βαμβακάρης), ''Άϊντε σαν πεθάνω τι θα πούνε'' (Γιώργος Κατσαρός), ''Πέντε Έλληνες στον Άδη'' (Γιάννης Παπαϊωάννου), ''Σαν είσαι μάγκας και νταής'' (Μάρκος Βαμβακάρης-Ρίτα Αμπατζή), ''Ο φιγουρατζής'' (Ανέστος Δελιάς), ''Οσοι γενούν πρωθυπουργοί'' (Μάρκος Βαμβακάρης), ''Ο Χάρος (βγήκε ο Χάρος να ψαρέψει)'' (Γιάννης Παπαϊωάννου), ''Ο θερμαστής'' (Γιώργος Μπάτης), ''Το Χάρο τον αντάμωσαν'' (Π. Τούντας-Κ. Ρούκουνας).

Τόπος: ο Πειραιάς. Χρόνος: μία μέρα και μία νύχτα του Οκτωβρίου του 1936, υπό τη σκιά της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά. Από την ξακουστή ρεμπέτικη Τετράδα του Πειραιά, ο Νταβίντ Προυντόμ έχει κρατήσει τον Γιώργο Μπάτη (ψευδώνυμο του Γιώργου Τσώρου, 1885-1967), τον Ανέστο Δελιά (1912 - 1944), τον Μάρκο Βαμβακάρη (1905-1977), ενώ για τα συμφραζόμενα της μυθοπλασίας του, έχει αντικαταστήσει το τέταρτο μέλος της κομπανίας, τον Στράτο Παγιουμτζή (1904-1971), με τον Γιάννη Παπαϊωάννου (1914-1972). Ο τελευταίος δεν συνεργάστηκε ποτέ με τους άλλους τρεις, ταίριαζε, όμως, καλύτερα στο πενάκι του Γάλλου κομίστα. Άλλη μια καλλιτεχνική ''ανακρίβεια'' είναι η παρουσία του πρώτου αστυνομικού διευθυντή της Αθήνας Δημητρίου Μπαϊρακτάρη (1833-1900), που ανήκει σε άλλο αιώνα.

Το προυντομικό ''Ρεμπέτικο'' εκδόθηκε το 2009 και αμέσως σάρωσε όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά βραβεία της ένατης τέχνης: ''Ματιές στον Κόσμο'' στο Φεστιβάλ Κόμικς της Ανγκουλέμ (Angoulême), Διεθνές Φόρουμ Κινηματογράφου και Λογοτεχνίας του Μονακό (2010) και ''Χτυποκάρδι'' στο Φεστιβάλ Κόμικς του Σεν Μαλό (2009). Εχει μεταφραστεί στα ισπανικά, γερμανικά, ολλανδικά, ιταλικά και κροατικά.


Όλα ξεκίνησαν το 2008, όταν έπεσε στα χέρια του Νταβίντ Προυντόμ η νέα γαλλική έκδοση (2001) του βιβλίου της Γκέιλ Χολστ (Gale Holst) ''Ο δρόμος του ρεμπέτικου''. Ο Γάλλος κομίστας είναι ένας εσωστρεφής χαρακτήρας, που σπούδασε στην Ecole de l' Image της Ανγκουλέμ, τη μητρόπολη των κόμικς. Ο αριστερόχειρας καλλιτέχνης αντιμετώπισε με ευσυνειδησία το ρεμπέτικο τραγούδι και τους δημιουργούς του, χωρίς να ξεπέσει στον εύκολο εξωτισμό. Προσπάθησε να το γνωρίσει από μέσα, χωρίς να έχει ούτε ένα ''σύμμαχο'': ''Έλληνας δεν είμαι, ούτε μουσικός, κι ούτε καν καπνίζω'', εξομολογείται.

Τι τον οδήγησε στην απόφασή του να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο θέμα; ''Το ρεμπέτικο, αυτό το σύμπαν με το αναρχικό πνεύμα, με παρέσυρε, από τότε που το ανακάλυψα. Στην αρχή μου κίνησε το ενδιαφέρον το περιβάλλον, στο οποίο αναπτύχθηκε, μέσα στις κακόφημες γειτονιές, στις φυλακές, στους ντεκέδες, στα λιμάνια του Πειραιά'', περιγράφει ο Νταβίντ Προυντόμ.

Και επειδή, όπως λέμε, ''τρώγοντας έρχεται η όρεξη'', δεν άργησε να περάσει στο κυρίως πιάτο: ''Μετά σαγηνεύτηκα από τις μορφές τού ρεμπέτικου, τους μουσικούς, τους ρεμπέτες, τους περιθωριακούς, αδέλφια στη δυστυχία και στην εξορία. Ξεριζωμένοι από τη Μικρά Ασία και τα παράλιά της, επιβίωσαν ζώντας σε παράγκες στα λιμάνια των μεγάλων πόλεων'', θυμάται.

Πηγή: Ελευθεροτυπία

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Subscribe to updates